Domain كه در زبان فارسي با عباراتي همچون دامنه، دومين، دامين و ... شناخته مي شود، يك رشته كاراكتري است كه مي تواند شامل حروف، اعداد و خط تيره (-) باشد. اين رشته آدرس وبسايت هاي اينترنتي را مشخص مي كند.
هر دامنه از سه قسمت تشكيل شده است. قسمت اول مشخص كننده اسم دامنه مي باشد. به عنوان مثال در دامنه Parsdata.Com نام دامنه Parsdata مي باشد. بخش دوم نقطه يا dot (.) جدا كننده بخش اول و سوم دامنه مي باشد و در آخر بخش سوم يعني Com نيز پسوند (Suffix) دامنه مي باشد كه مشخص كننده نوع دامنه است.
بايد توجه داشت كه براي هر پسوند نام دامنه يكتا مي باشد. به عنوان مثال Parsdata.Com تنها توسط يك نفر قابل استفاده مي باشد و تا زماني كه اين دامنه و پسوند در اختيار شخصي باشد، ديگران تحت هيچ شرايطي نمي توانند از آن استفاده كنند و همچنین نمي توانند چنين دامنه اي را با استفاده از پسوند Com به ثبت برسانند.
همچنین لطفا دقت نمائید با توجه به قوانین رجیسترارها، یک دامنه پس از اینکه به ثبت نهایی برسد به هیچ وجه امکان ویرایش آن (تغییر نام دامنه، تغییر پسوند، حذف دامنه ) وجود ندارد، بنابراین در صورت نیاز می بایست نسبت به ثبت دامنه جدید اقدام نمائید
دامنه هاي سطح بالا (TLD):
مرتبه يك دامنه را پسوند آن مشخص مي كند. دامنه هاي با پسوند Com، Net، Org و ... بالاترين مرتبه را در ميان دامنه ها دارند و به عنوان دامنه هاي سطح بالا (Top-Level Domains) در نظر گرفته مي شوند. این دامنه ها جزء دامنه های عمومی محسوب می گردند.
دامنه هاي مرتبه دوم (SLD):
دامنه هايي با پسوندهايي چون پسوندهاي مخصوص كشورها به عنوان مثال IR براي ايران، UK براي انگليس و US براي آمريكا به عنوان دامنه هاي مرتبه دوم (Second-Level Domains) شناخته مي شوند.
دامنه هايي نيز هستند كه به عنوان دامنه هاي خاص در نظر گرفته مي شوند و ثبت آن ها توسط افراد عادي مقدور نمي باشد. به عنوان مثال دامنه هايي با پسوند Gov مخصوص نهادهاي سياسي كشور آمريكا و دامنه هايي با پسوند Gov.Ir نيز مختص نهادهاي سياسي ايران مي باشند.
قبل از اینکه آیکان را معرفی نماییم بهتر است دو مفهوم Registry و Registrar را شرح دهیم.
Registry: بانك اطلاعاتي است كه حاوي اسامي دامنه هاي ثبت شده و مسئول ثبت دامنه ها مي باشد. Registry مستقیما سرویس هایی را به رجیسترار ارائه می دهد. دیتابیس registry شامل اطلاعات DNS (مانند نام دامنه ، نام های name server و اعداد IP )و نام رجیستراری است که نام دامنه ها را ثبت می نماید.
دقت نمائید اطلاعات تماس و رجیسترنت نام دامنه (مالک دامنه یا end suer )در رجیستری آن نگهداری نمی شود.
Registrar: سازماني كه مجوز لازم براي ثبت دامنه در Registry را دارد يا به عبارتي دیگر همان ثبت كننده های دامنه مثل Tucows ، OnlineNIC و ENOM و ... .
Registrarsها نام های ثبت شده در اینترنت را ثبت کرده و سپس اطلاعات DNS
لازم را به Registry ارسال می کنند تا در دیتابیس آنها متمرکز شود و
بتواند آنها را در اینترنت گسترش دهند.
دیتابیس رجیسترار شامل اطلاعات کاربر و اطلاعات DNS است که در دیتابیس Registry ذخیره می شود.
حال به معرفی ICAAN می پردازیم:
اطلاعات تمامي دامنه ها در مركزي تحت عنوان ICANN نگهداري مي شوند. ICANN مراكزي را در سراسر دنيا تحت عنوان Registrar در نظر گرفته است كه توسط اين مراكز مي توان دامنه ها را به ثبت رساند.
ثبت دامنه يعني در اختيار گرفتن مالكيت دامنه به گونه اي كه طي دوره ثبت، دامنه توسط فرد ديگري قابل استفاده نباشد. اين دوره مي تواند بين يك تا ده سال باشد. ثبت دامنه تنها در صورتي امكان پذير است كه هنگام ثبت دامنه، آن دامنه توسط فرد ديگري به ثبت نرسيده باشد و اصطلاحا Available باشد.
دامنه طي دوره ثبت شده در اختيار شما خواهد بود اما پس از به پايان رسيدن اين دوره تنها در صورتي همچنان به شما تعلق خوهد داشت كه آن را تمديد نمائيد. تمديد دامنه نيز مانند ثبت آن مي تواند از يك تا ده سال باشد. در صورتي كه در زمان تعيين شده تمدید دامنه صورت نگیرد، آن دامنه آزاد شده و مجدد براي همگان قابل ثبت خواهد بود.
دامنه های عمومی یا همان TLD پس از اینکه منقضی می گردند، بلافاصله آزاد نمی شوند. این پروسه مراحلی دارد که بایستی طی شود تا دامنه مجدد برای ثبت آزاد گردد. این پروسه که چرخه حیات دامنه نام دارد در
این لینک قابل مشاهده می باشد.
همچنین در
این لینک می توانید چرخه حیات دامنه های خاص را مشاهده نمائید.
جهت اطلاعات بیشتر در زمینه
دامنه به مقاله ای که در این زمینه تهیه شده است،مراجعه نمائید.